Anemi bir diğer adıyla kansızlık, hücrelere oksijen taşıyan hemoglobin sayısının anormal azalışı sonucu ortaya çıkar. Hemoglobin, kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar) tarafından taşınan ve yapı taşı demir olan protein yapılı bir moleküldür. Hemoglobin molekülünün yetersizliğine ise kırmızı kan hücreleri sayılarının dengesiz şekilde azalış göstermesi sebebiyet verir. Bu durumda uzun süreli olarak hücrelere yeterli oksijen taşınamadığından vücutta anemi hastalığı görülür.
Anemi Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Anemi hastalığı vücuttaki yapım ve yıkım olaylarının dengesiz gerçekleşmesi sonucu meydana gelen bir hastalıktır. Anemi hastalığında alyuvar sayısının önemi oldukça mühim olduğundan alyuvar sayısını azaltan ve alyuvarları tahrip eden faktörler hastalığa davetiye çıkarmaktadır.
Vücutta belli hormonların eksik üretilmesi veya hiç üretilmemesi alyuvar sayısını azaltıp vücut dengesini değiştirebilmektedir. Bu hormonlar:
-Böbreklerde üretilen eritropoetin hormonu ve tiroit bezindeki tiroit hormonudur.
-Vücuda dışarıdan alınan demir, B12 vitamini ve folik asit yetersizliği de anemi hastalığına yol açmaktadır.
Bunlar dışında alyuvarları tahrip eden ve sayısını azaltan faktörler ise şunlardır:
-Genetik faktörler
-Kan uyuşmazlıkları
-Kazalar
-Gebelikler
-Şiddetli adet kanamaları
-Ameliyatlar
-Bazı kanser türleri
Anemi Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Genel olarak hastalığın tüm türlerinde de ortak gözlenen belirtileri şunlardır:
Yorgunluk, halsizlik
Soluk ten rengi
Saç teli ve tırnakların kırılganlığının artması
Dudakta yaralar ve çatlaklar
Düzensiz kalp atışları
Nefes darlığı
Baş ağrısı ve baş dönmesi
Anemi Hastalığının Türleri
Demir Eksikliği Anemisi: Hastalar arasında en çok görülen bu anemi türü vücuttaki demir elementinin yetersizliğinden kaynaklanır.
Kronik Hastalık Anemisi: Kanser, belli cinsel yolla bulaşan hastalıklar, eklem rahatsızlıkları, böbrek hastalığı gibi kronik hastalıklar alyuvar üretimini engelleyerek kronik anemi hastalığını meydana getirir.
Megaloblastik Anemi: Belli vitaminlerin (B9, B12) kanda yetersiz oluşundan dolayı meydana gelen bir anemi türüdür.
Aplastik Anemi: Nadir görülen bir anemi türü olmasına rağmen hayati tehlikeye sahiptir. Kemik iliğinin yeterli kan hücrelerini üretememesinden kaynaklanır.
Ayrıca kemik iliğindeki kan üretimini etkileyen lösemi hastalığı da anemiye sebep olur. Bunun gibi bazı kanser çeşitleri de sağlık koşullarını bozup hastalığa sebebiyet verir.
Hemolitik Anemi: Genetik veya çevresel şartlardan dolayı ortaya çıkan bu tür kan hücrelerinin yıkımının fazla olduğu zamanlarda ortaya çıkar. Akdeniz anemisi ve orak hücreli anemisi gibi alt türleri barındırmaktadır.
Malaryal Anemi: Geçici bir anemi olan bu tür, sıtma mikrobu taşıyan sivrisineklerin ısırması sonrası oluşur.
Anemi Hastalığının Teşhisi Nasıl Konur?
Başvurulan hekim genetik olabileceği varsayımı altında aile fertleri ile ilgili belli sorular sorabilir. Bunların dışında hastaya belli muayeneler ve testler yapılır. Bu testlerde hastanın kan değerleri, kandaki hemoglobin düzeyi ve belli hormonların vücuttaki seviyeleri incelenir. Tam kan sayımı ile hemoglobin düzeyi tespit edilir. Ek kan testleri ile de alyuvar sayısı ve hastalığın altındaki diğer nedenler tespit edilebilmektedir.
